Χάρτης - Γκαλλερία Μποργκέζε (Galleria Borghese)

Η Γκαλλερία Μποργκέζε (Galleria Borghese) βρίσκεται στον Οίκο Μποργκέζε (Casino Borghese) της ομώνυμης βίλλας, στη Ρώμη. Πρόκειται για μικρό σχετικά μουσείο, μοναδικό όμως ως προς τους πίνακες του Καραβάτζο και τα γλυπτά του Μπερνίνι που διαθέτει.

Το ανάκτορο οικοδομήθηκε στις αρχές του 17ου αιώνα από τον αρχιτέκτονα Flaminio Ponzio για τον καρδινάλιο Σκιπίωνα Μποργκέζε, συλλέκτη έργων τέχνης και προστάτη του Μπερνίνι. Ήδη από τον 18ο αιώνα η βίλα ήταν δημόσιο μουσείο και το 1902 αγοράστηκε από το ιταλικό κράτος.

Ο καρδινάλιος ήταν ένας από τους πρώτους προστάτες του Μπερνίνι και ένας ενθουσιώδης συλλέκτης έργων του Καραβάτζιο, που εκπροσωπείται καλά στην πινακοθήκη με τα έργα Αγόρι με καλάθι με φρούτα, ''Η γραφή του Αγ. Ιερωνύμου, Νεαρός Βάκχος ασθενής'', κ.ά. Άλλοι αξιοσημείωτοι πίνακες περιλαμβάνουν τον Ιερό και βέβηλο έρωτα του Τιτσιάνο, την Ταφή του Ιησού του Ραφαήλ, έργα των Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, Φεντερίκο Μπαρότσι, κ.ά.

Ο οικίσκος (casino) Μποργκέζε βρισκόταν στα προάστεια της Ρώμης του 17ου αι. Το 1655 ο συγγραφέας Τζων Έβελυν τον περιέγραψε ως "έναν ευχάριστο Παράδεισο" με "αναβρυτήρια με διάφορες εφευρέσεις, αλσύλια και ρυάκια νερού". Επίσης περιγράφει τα κλουβιά (vivarium) με στρουθοκαμήλους, κύκνους, γερανούς "και διάφορα σπάνια ζώα". Ο πρίγκιπας Μαρκαντόνιο Γ΄ (1730-1800) ξεκίνησε τη μετατροπή της αρχιτεκτονικής του πάρκου σε κήπο αγγλικού τοπίου. Επίσης το 1775, υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Αντόνιο Ασπρούτσι, άρχισε την αντικατάσταση της παλαιάς ταπετσαρίας και των δερμάτινων καλυμμάτων· αναδιάταξε τη θέση των γλυπτών και αρχαιοτήτων σε νέα, θεματική σειρά. Η ανανεωμένη βίλα έγινε πολυσύχναστο μουσείο. Τα 42 σχέδια της ανακαίνισης της βίλας αποκτήθηκαν από το Ίδρυμα Ερευνών Γκέτι, που έκανε έκθεση το 2000 στο Λος Άντζελες με το θέμα αυτό.

Το 1808 ο πρίγκιπας Καμίλλο Μποργκέζε της Σουλμόνα, του οποίου η σύζυγος Πωλίνα Βοναπάρτη ήταν αδελφή του Ναπολέοντα Α΄, πιέστηκε να πωλήσει τα ρωμαϊκά γλυπτά και αρχαιότητες της Συλλογής στον αυτοκράτορα των Γάλλων. Έτσι ο διάσημος Μονομάχος, το πιο διάσημο γλυπτό της Συλλογής, τώρα θαυμάζεται στο Μουσείο του Λούβρου, όπως και ο Ερμαφρόδιτος.

Η βίλα Μποργκέζε τροποποιόταν και επεκτεινόταν για χρόνια, ώσπου πωλήθηκε στην ιταλική κυβέρνηση το 1902, μαζί με τους κήπους που την περιβάλλουν και τα άλση της ιδιοκτησίας Μποργκέζε.